Wiosna – czas na cięcie!
Wczesna wiosna to dobry czas na cięcie cisów. Kiedy dokładnie to robić? Nie ma na to idealnej daty, ponieważ czas na cięcie jest uzależniony od pogody. Wiosna kalendarzowa to jedno, ale cięcie wykonywać należy, kiedy temperatury dobowe są już powyżej zera, a rośliny nie mają jeszcze młodych przyrostów. Sugerowany termin to połowa kwietnia, lub jeżeli decydujemy się na cięcie jesienne, połowa września. W takich terminach wykonujemy cięcia w naszej szkółce i takie polecamy również Państwu.
Cięcie pozwala na lepsze zabudowywanie się roślin – ich zagęszczanie. Poza tym skracanie nadmiernie wiotkich pędów pozwala uniknąć ich kłopotliwego podwiązywania zimą. Bez tego zabiegu rośliny będą się „rozłamywać” zimą. Cięcie można wykonywać maszynowo nożycami do żywopłotów lub ręcznie długimi nożycami bądź sekatorem. Dobrze wyglądający żywopłot z cisów to regularnie cięty żywopłot!
Sekator czy nożyce elektryczne, a może spalinowe?
Szykujemy się do cięcia żywopłotu, a w sklepach istne zatrzęsienie akcesoriów ogrodniczych – co wybrać? Najtańszym i najprostszym sposobem są nożyce ręczne. Dzięki nim można uzyskać jednolitą powierzchnię cięcia, a koszt zakupu takich nożyc to wydatek rzędu 30-150zł.
Nożyce elektryczne lub spalinowe to już znacznie większy wydatek, od około 300zł za nożyce elektryczne, a od 1000zł za spalinowe. Zaletą tych nożyc jest nie tylko możliwość uzyskania równych powierzchni cięcia, ale również szybkie tempo pracy. Niestety takie nożyce to spory wydatek. Ponadto po cięciu takimi nożycami grubsze gałęzie są zmiażdżone, co stanowi idealne miejsce do wnikania drobnoustrojów chorobotwórczych. Miejsca takie należy przyciąć sekatorem, aby powierzchnia cięcia był możliwie mała i gładka. Taki przegląd warto zrobić nawet po cięciu nożycami ręcznymi.
Cięcie sekatorem jest bardzo pracochłonne, ale ma swoje zalety. Używając sekatora można wspaniale formować dowolne kształty, bardzo precyzyjne i o małych powierzchniach. Takiego efektu nie uzyskamy tnąc nożycami o długich ostrzach. Poza tym miejsce cięcia po sekatorze jest stosunkowo małe i jeżeli mamy ostry sekator – gładkie. Zakup sekatora to wydatek od 8 do 250zł.
Wszystkie wymienione powyżej narzędzia nadają się nie tylko do pielęgnacji żywopłotu z cisa, ale również innych żywopłotów iglastych (np. z tuji (łac. Thuja sp.), w tym bardzo popularnych odmian Szmaragd czy Brabant ), jak również żywopłotów liściastych (z roślin takich jak grab, ligustr, bukszpan).
Jak ciąć ?
Istnieje kilka wariantów, od których uzależniony jest sposób cięcia:
1. Żywopłot, który ma rosnąć wzwyż lub wszerz.
Należy wówczas przycinać połowę zeszłorocznego przyrostu. Jeżeli przyrosty były niewielkie, to pozostawiać je nie dłuższe niż 10 – 12 cm. Jeśli przytniemy je na większą długość, to spowoduje to nieatrakcyjny wygląd roślin, gdyż pędy będą zbyt wiotkie i za mało rozkrzewione.Zeszłoroczne przyrosty poznamy po braku wyraźnie wykształconej kory, przez co są jaśniejsze w kolorze od pędów starszych.
2. Żywopłot, który osiągnął już docelowe wymiary.
Jeżeli żywopłot osiągnął już docelowe wymiary, wówczas całkowicie przycinamy powstałe przyrosty, utrzymując stałą szerokość i/lub wysokość.
3. Żywopłot, który chcemy obniżyć lub zwężyć.
Wówczas cięcie jest radykalne – nie należy się go bać! Pamiętajmy, że cis jest rośliną która odbija nawet z pędów, które wcześniej nie miały igieł – w przeciwieństwie do żywotników, czyli popularnych tuji (łac. Thuja sp.), cyprysików i innych.W praktyce oznacza to, że nawet zaniedbywany przez lata lub uszkodzony (np. przez kosiarkę, czy psa) żywopłot możemy całkowicie odbudować do pożądanej formy w przeciągu około 2 – 3 lat. Biorąc pod uwagę długość życia cisów (ok. 2000 lat), nawet stary żywopłot jest relatywnie młody. Najlepszym tego przykładem są ok. 300 letnie egzemplarze w ogrodach rezydencji Habsburgów w Wiedniu czy ogrody Wersalu we Francji.
Gdy przycinamy cisy, pamiętajmy, że im bardziej są one cięte, tym sztywniejsze i bardziej rozkrzewione stają się ich pędy. W konsekwencji rośliny sprawiają wrażenie jednej ściany zieleni.
Podsumowanie:
- cisy należy ciąć wczesną wiosną (gdy temperatury dobowe są powyżej 0 stop. C) lub w połowie września
- ciąć możemy za pomocą sekatora, nożyc ręcznych, elektrycznych lub spalinowych
- nie należy pozostawiać przycinanych pędów dłuższych niż 10 – 12 cm gdyż spowoduje to ich wiotczenie i nieatrakcyjny wygląd rośliny
- niezależnie od wieku i stanu cisa, należy go bezwzględnie ciąć
- sposób cięcia należy uzależnić od pożądanego efektu
- miejsca cięcia należy skorygować.